(2012) Cosmopolis

Πρωτότυπος/Αγγλικός τίτλος: Cosmopolis

Η υπόθεση

Ένας 28χρονος δισεκατομμυριούχος, ο Eric Packer (Robert Pattinson), την ημέρα που η πόλη θα παραλύσει, λόγω της κυκλοφορίας, στους δρόμους του Μανχάταν, του Προέδρου των Η.Π.Α., θα ξεκινήσει ένα ταξίδι ως την άλλη άκρη της πόλης, με σκοπό να κουρευτεί. Στη διαδρομή θα βρεθεί αντιμέτωπος με γεγονότα, αλλά και με ανθρώπους που θα αλλάξουν την ισορροπία του σύμπαντός του.

Η κριτική

Βλέποντας το "Cosmopolis" οφείλω να ομολογήσω ότι διχάστηκα. Είναι από τις ελάχιστες φορές που μπορώ ν' αναγνωρίσω ένα εξαιρετικά μεγαλειώδες κείμενο, πίσω από μια τόσο, μα τόσο ανούσια ταινία. Κι ορθώς, θ' αναλογιστείτε πώς είναι δυνατόν από ένα άρτιο κείμενο να προκύψει μια ταινία πολύ κάτω του μετρίου. Αυτό γίνεται όταν το κείμενο, είναι ένα σουρεαλιστικό μυθιστόρημα, βασισμένο σε μια υπάρχουσα κοινωνικο-πολιτική κατάσταση, με άπειρα φιλοσοφικά, κοινωνικά, πολιτικά κι οικονομικά νοήματα. Ένα τέτοιο κείμενο δεν είναι δυνατόν να έχει την οποιαδήποτε επιτυχία, αν δεν έχει διασκευαστεί, καταλλήλως, έτσι ώστε ο θεατής να μπορεί να το παρακολουθήσει ως μια συνεχόμενη ιστορία.

Για τον μέσο θεατή, η ταινία, είναι ο ορισμός της "μπουρδολογίας". Προσπαθεί από την αρχή να δημιουργήσει ένα κλίμα μυστηρίου, ανεπιτυχώς. Ο δισεκατομμυριούχος ήρωας της ιστορίας επιλέγει συνειδητά να κάνει ένα ταξίδι που θα του αλλάξει τη ζωή. Του δίνονται πολλές ευκαιρίες να κάνει πίσω και ν' αποφύγει τις απρόσμενες εκπλήξεις, όμως, θα συνεχίσει να κατευθύνεται προς την καταστροφή του, αλλά και προς τον δολοφόνο του. Ο Eric Packer δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα σύμβολο του καπιταλισμού, του οποίου θα κληθούμε να παρακολουθήσουμε την πτώση, που ο ίδιος (ο ήρωας ή ο ακόμα κι ο ίδιος ο καπιταλισμός) έχει επιδιώξει.

Στη διαδρομή του, αυτή, θα τον συνοδεύσουμε μέσα σε μια λιμουζίνα. Ένα θωρακισμένο όχημα, ίδιο κι απαράλλακτο με όλα τα άλλα οχήματα που κυκλοφορούν στους δρόμους της πόλης, εξωτερικά τουλάχιστον. Μέσα σε αυτό το ασφυκτικό παλάτι θα συναναστραφούμε με διάφορα πρόσωπα, τα οποία έρχονται και φεύγουν σαν να μην είναι πραγματικά, αλλά φαντασιώσεις του πρωταγωνιστή, που τον αναγκάζουν να έρθει σε διάλογο με τον εσωτερικό του κόσμο. Οι διάλογοι που θα τον δούμε ν' αναπτύσσει μαζί τους, επίσης, δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια ανάπτυξη σκέψεων. Θ' ακούσουμε κάποιες από τις άπειρες σκέψεις που έχει τη δυνατότητα να εκτελέσει ο ανθρώπινος εγκέφαλος.

Παράλληλα, οι διάλογοι, αλλά κι οι εικόνες της κοινωνίας σε αποσύνθεση κρατάνε μια απόσταση από την πραγματικότητα του πρωταγωνιστή, στην οποία βρισκόμαστε κι εμείς. Οι διάλογοι, όποτε δεν φαντάζουν με σκέψεις που θα μπλεχτούν μεταξύ τους, μοιάζουν με ομιλία σε ένα chat. Η ταινία χαρακτηρίζεται από διαλόγους που δεν έχουν ζωντάνια και νεύρο. Φυσικά την αποστασιοποίηση από τα γεγονότα που εκτυλίσσονται στην κοινωνία, καταφέρνει να τη δείξει, μέσω του χάους που επικρατεί έξω από τη λιμουζίνα. Ένα χάος που δεν καταφέρνει να διαπεράσει τη τζαμαρία, δεν καταφέρνει να ταράξει, ούτε στο ελάχιστο τον Packer. Θα έλεγε κανείς ότι, ίσως και να το διασκεδάζει ακόμα.

Οι ηθοποιοί, που έχει επιλέξει ο Cronenberg να συμμετάσχουν στην ταινία του, ακολουθούν ένα είδος παιξίματος τόσο άτονο, που καταστρέφει ακόμα και την τελευταία ελπίδα του θεατή να δει κάτι, έστω, ικανοποιητικό. Η επιλογή δε του Pattinson για τον πρωταγωνιστικό ρόλο, δεν θα μπορούσε να είναι περισσότερο ακατάλληλη. Τα νοήματα κι οι συμβολισμοί της ταινίας, μόνο, είναι τόσα πολλά, που ένας ενήλικος θεατής δεν είναι σε θέση να τα κατανοήσει όλα, πόσο μάλλον ένα εφηβικό κοινό, που θα τρέξει στις αίθουσες για τον Robert Pattinson.
Επειδή η συγκεκριμένη ταινία είναι ο ορισμός της αποτυχημένης μεταφοράς ενός λογοτεχνικού κειμένου στη μεγάλη οθόνη, θα σας πω ότι, κατά τη γνώμη μου, είναι προτιμότερο να επιλέξετε να διαβάσετε το βιβλίο, όπου θα έχετε την ώρα να το επεξεργαστείτε με τους δικούς σας ρυθμούς και να το κατανοήσετε. Από 'κει κι έπειτα, αν σας φαίνεται ενδιαφέρον το θέμα της πτώσης τους καπιταλιστικού συστήματος, αλλά δεν ανήκετε στην κατηγορία των ανθρώπων που μπορούν εύκολα να διαβάσουν ένα λογοτεχνικό κείμενο, τότε και μόνο τότε, επιλέξτε να τη δείτε, αλλά και πάλι, πολύ φοβάμαι ότι πολλοί από εσάς θ' απογοητευτείτε.

Βαθμολογία: 1,5/5

Τα σχετικά
Καναδικό δράμα του 2012, βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του  Don DeLillo, σε σενάριο και σκηνοθεσία του David Cronenberg, διάρκειας 109 λεπτών, με βασικούς πρωταγωνιστές, τους Robert Pattinson, Sarah Gadon, Juliette Binoche, Kevin Durand, Paul Giamatti, Γιώργο Τουλιάτο, Abdul Ayoola και Jay Baruchel.

Οι σύνδεσμοι
Trailer 
Imdb 
Rotten Tomatoes