19 Ιανουαρίου 2013

(2012) Το κεφάλαιο

Πρωτότυπος τίτλος: Le capital
Αγγλικός τίτλος: Capital


Η υπόθεση
Ο Marc Tourneuil (Gad Elmaleh) είναι ένας νέος και πολύ φιλόδοξος τραπεζίτης, που μετά από την αποκάλυψη ενός σοβαρού προβλήματος υγείας του προέδρου της Phenix, μιας από τις μεγαλύτερες τράπεζες του κόσμου, ορίζεται διάδοχός του. Το μικρό της ηλικίας του, αλλά κι η κατοχή της πολυπόθητης προεδρικής καρέκλας, εγείρουν πολλές αντιδράσεις, κυρίως από τους γηραιότερους σε ηλικία συναδέλφους του. Ο Marc, όμως, είναι αποφασισμένος να μην επιτρέψει σε κανέναν να τον ρίξει από τον θρόνο του, συμπεριλαμβανομένων όσων τον φθονούν ή των θεωρούν ένα απλό πιόνι. Έτσι, λοιπόν, παίζει το παιχνίδι των μεγάλων συμφερόντων, θέτοντας τους δικούς του ακραίους και κερδοφόρους κανόνες, προσπαθώντας να εκμεταλλευτεί το χρόνο που του έχει δοθεί προς δικό του όφελος.

Η κριτική
"Το κεφάλαιο" είναι ένα δράμα που ως στόχο έχει να παρουσιάσει στον θεατή της, εντελώς απογυμνωμένη, την αλήθεια γύρω από τον τρόπο με τον οποίο είναι δομημένο το σημερινό καπιταλιστικό σύστημα, στην πράξη. Ο Κώστας Γαβράς, εκλαϊκευμένα, γυρίζει μια ταινία για ένα παγκόσμιο "παιχνίδι" ενηλίκων, στο οποίο έχουν δικαίωμα να συμμετάσχουν μόνο οι κεφαλαιοκράτες και που ως στόχο έχει να φτωχύνουν κι άλλο οι φτωχοί, πλουτίζοντας κατ' αυτόν τον τρόπο τους πλούσιους.
Ως κεντρικό πρωταγωνιστή του, λοιπόν, ο Γαβράς, χρησιμοποιεί έναν νεαρό άντρα, ο οποίος δεν δείχνει να έχει κανένα ενδοιασμό να πατήσει επί πτωμάτων, προκειμένου να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα του ιδίου και της τράπεζας που εκπροσωπεί. Όντας λοιπόν, υπερβολικά φιλόδοξος, αλλά κι αλαζόνας, ο Marc Tourneuil, με το που αναλαμβάνει την θέση του προέδρου, γνωρίζει πολύ καλά ότι τρέχει ενάντια στον χρόνο και σκοπεύει να κάνει ό,τι περνά απ' το χέρι του προκειμένου να μην επιτρέψει σε κανέναν να τον υποτιμήσει.
Γι' αυτόν το λόγο λοιπόν, αναλαμβάνοντας την θέση του προέδρου, το πρώτο πράγμα που τον βλέπουμε να κάνει, είναι να διεκδικεί τον σεβασμό των γύρω του, προβάλλοντας την ανωτερότητά του, ως πρόεδρος, και καθιστώντας σαφές ότι δεν έχει αναλάβει το αξίωμα αυτό για να ζεστάνει την καρέκλα κάποιου άλλου. Έτσι, τον βλέπουμε να συμπεριφέρεται αλαζονικά κυρίως στους, μέχρι πρότινος, προϊσταμένους του και να χειρίζεται πολύ ευρηματικά τις υποχρεωτικές απολύσεις που πρέπει να γίνουν στον όμιλο στ' όνομα της "εξυγίανσής" του.
Αντί λοιπόν ν' αναλάβει ο ίδιος την ευθύνη και το χρέος της οποιασδήποτε απόλυσης, οδηγεί με μια υπέροχη δικαιολογία, αυτή της δημιουργίας ενός φιλικού κι οικογενειακού περιβάλλοντος, όλους τους χαμηλά ιστάμενούς τους, να προδώσουν τα υπερβολικά φιλόδοξα στελέχη του ομίλου, τα οποία αποτελούν απειλή για τον ίδιο. Κατ' αυτόν τον τρόπο, πετυχαίνει να δημιουργήσει ένα ευνοϊκό κλίμα γύρω απ' τ' όνομά του, αλλά και να ξεφορτωθεί τον οποιονδήποτε δείχνει δείγματα εξουσίας, ευνουχίζοντας φυσικά και όλους τους εν δυνάμει εχθρούς του.
Στους κεφαλαιοκράτες, όμως, και τους μετόχους δεν είναι σε θέση να επιβληθεί και γι' αυτόν το λόγο, τους επιτρέπει να τον χειραγωγήσουν, προσπαθώντας όμως παράλληλα να προβλέψει τι γεννά η στήριξη που του προσφέρουν. Παίζοντας λοιπόν, με τη σειρά του, στο δικό τους παιχνίδι, με τους δικούς τους κανόνες, θα αποπειραθεί να κερδίσει τους μεγαλύτερους των μεγαλυτέρων, θυσιάζοντας τα πάντα στο βωμό της εξουσίας.
Ποιός είναι ο λόγος λοιπόν που ένας τέτοιος άντρας κεντρίζει το ενδιαφέρον του θεατή; Πολύ απλά γιατί αυτός ο καπιταλιστής τραπεζίτης θα μπορούσε να είναι ο καθένας από 'μας. Ο Tourneuil, όπως καταλαβαίνουμε από τα διάφορα συμφραζόμενα, είναι απλώς ένας ιδιαίτερα φιλόδοξος άντρας που δεν δέχεται ν' αφήσει τον κόσμο να τον πατήσει κάτω σαν σκουλήκι. Έτσι, κατανοεί από μικρός τον νόμο της επιβίωσης του ισχυρότερου και παρά την απέχθεια που δημιουργεί στον κοινό θεατή ο χαρακτήρας αυτός, ο σκηνοθέτης επιτυγχάνει την ταύτιση, παρουσιάζοντας τις ενδόμυχες κι ανθρώπινες σκέψεις, τις οποίες φυσικά καταπνίγει πάντοτε, ενός ανθρώπου που δεν έχει διαβρωθεί πλήρως από το τραπεζικό σύστημα.
Τέλος, οι γυναίκες που συναντάμε κατά την διάρκεια της ταινίας, παίζουν έναν περισσότερο συμβολικό ρόλο, εξυπηρετώντας στην καλύτερη κατανόηση των νοημάτων της. Η σύζυγος του Marc, παρουσιάζεται ως μια απλή γυναίκα, εκφράζοντας την μεσοαστική τάξη, από την οποία προέρχεται κι ο πρωταγωνιστής και την οποία εναγωνίως προσπαθεί ν' αφήσει πίσω του. Από την άλλη, η ύπαρξη ενός μοντέλου με το οποίο φλερτάρει ο πρωταγωνιστής, αλλά συνεχώς ξεγλιστρά μέσα απ' τα χέρια του, θα μπορούσε να συμβολίζει το άπιαστο όνειρο, με την οποιαδήποτε μορφή θα μπορούσε να λάβει αυτό. Τέλος, η τρίτη γυναίκα που εισβάλει στην ζωή του Marc, η Maud Baron (Céline Sallette), αποτελεί για εκείνον ένα πρότυπο, το οποίο παρά την δύναμη που ασκεί πάνω του, αποφεύγει να υιοθετήσει για τον εαυτό του, καθώς έρχεται σε σύγκρουση με τα προσωπικά του "θέλω".
Με άλλα λόγια, αν σας αρέσουν τα έργα που βρίσκονται στα όρια του δράματος και του οικονομικού θρίλερ, θα σας συνιστούσα να προτιμήστε "Το κεφάλαιο", καθώς σ' αυτό, παρουσιάζεται με απόλυτη ειλικρίνεια κι εξαιρετική απλότητα η υπάρχουσα κατάσταση, από την πλευρά αυτών που κινούν τα νήματα.

Βαθμολογία: 3/5

Τα σχετικά
Γαλλικό δραματικό θρίλερ του 2012, βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο της Stéphane Osmont, σε σενάριο των Karim Boukercha, Κώστα Γαβρά και Jean-Claude Grumberg και σκηνοθεσία του Κώστα Γαβρά, διάρκειας 114 λεπτών, με βασικούς πρωταγωνιστές, τους Gad Elmaleh, Natacha Régnier, Liya Kebede, Céline Sallette, και Gabriel Byrne.

Οι σύνδεσμοι
Imdb 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου