6 Οκτωβρίου 2012

(2012) Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι

Πρωτότυπος τίτλος: Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι
Αγγλικός τίτλος: God loves caviar


Η υπόθεση
1825: Ο Ιωάννης Βαρβάκης (Sebastian Koch) φτάνει στη Ζάκυνθο, όπου θα φιλοξενηθεί/κρατηθεί στο λοιμοκαθαρτήριό της ως και το θάνατό του. Εκεί, δυο άντρες που είχαν την τύχη να τον γνωρίσουν πριν πολλά χρόνια, θα ξεκινήσουν ν' αφηγούνται την ιστορία του. Ο Λεφεντάριος (Juan Diego Botto), και θα συνεχίσει έπειτα ο Ivan (Evgeniy Stychkin), θ' αρχίσει να εξιστορεί τη ζωή ενός πειρατή από τα Ψαρά, που πείστηκε να εναντιωθεί στους Τούρκους, κυνηγήθηκε, φυλακίστηκε, ελευθερώθηκε, κατέφυγε στη Ρωσία, όπου και τιμήθηκε από την Μεγάλη Αικατερίνη (Catherine Deneuve), έμεινε για χρόνια στις ακτές της Κασπίας Θάλασσας, όπου έκανε περιουσία εμπορευόμενος χαβιάρι και κατέληξε στην Ελλάδα του εμφυλίου.

Η κριτική
Το "Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι" είναι η νέα πολυαναμενόμεμη ταινία του Γιάννη Σμαραγδή που έρχεται να συμπληρώσει τις ταινίες-πορτραίτα που έχει ξεκινήσει, από το 1996, ο μεγάλος σκηνοθέτης, με θέμα τους Έλληνες άνδρες που διέπρεψαν εκτός Ελλάδος.
Στην ταινία αυτή, ο θεατής καλείται να γνωρίσει την ιστορία ενός μεγάλου εθνικού μας ευεργέτη, του Ιωάννη Βαρβάκη, ο οποίος όχι μόνο κατάφερε να διαπρέψει στο εξωτερικό, αλλά γύρισε στην πατρίδα του, αποδέχτηκε να οδηγηθεί σε λοιμοκαθαρτήριο κι άφησε ένα μεγάλο μέρος της περιουσίας του στο ελληνικό κράτος, για την ανέγερση σχολείων (Βαρβάκειο Λύκειο), αλλά και την ίδρυση της Βαρβακείου Αγοράς.
Η αλήθεια είναι ότι για την ταινία του Σμαραγδή, είναι δύσκολο να μιλήσει κανείς, καθώς αποτελεί ταυτόχρονα μια ελληνική και διεθνή παραγωγή. Παράλληλα, δε, είναι μια βιογραφία ενός άντρα που έχει προσφέρει τα μέγιστα στην εμπόλεμη κι ύστερα ελεύθερη Ελλάδα, κάτι που για πολλούς μπορεί να σημαίνει μια ταινία-αφιέρωμα τόσο στον Βαρβάκη, όσο και στην Ελληνική Επανάσταση του 1821. Αν κι ο τίτλος της ταινίας, που, επίτηδες θεωρώ, δεν αναφέρει τ' όνομα του Βαρβάκη ή κάποιο άλλο στοιχείο που να παραπέμπει στην Επανάσταση, είναι αρκετά κατατοπιστικός για το κυρίως θέμα της ταινίας.
Το παραπλανητικό στοιχείο, βέβαια, που μπορεί να λειτουργήσει τόσο θετικά, όσο κι αρνητικά στην εισπρακτική της επιτυχία ή αποτυχία στη χώρα μας, είναι ο θόρυβος που έχει δημιουργηθεί γύρω από το όνομά της. Είναι φυσικό το κοινό να περιμένει να δει μια υπερπαραγωγή ανάλογη των διεθνών προτύπων, στην οποία δεν συμμετέχουν απλώς διακεκριμένοι ξένοι ηθοποιοί, αλλά κι ένα βαρύ όνομα (Catherine Deneuve) της διεθνούς κινηματογραφίας, μια ταινία άριστη σε όλα της που θα καταπλήξει το κοινό.
Σαφώς, η ταινία είναι όντως υπερπαραγωγή κι απευθύνεται σ' ένα παγκόσμιο κοινό, αλλά θα πρέπει να έχουμε κατά νου ότι είναι μια ελληνική υπερπαραγωγή, για την οποία ισχύει το: "Αν δεν παινέψεις το σπίτι σου θα πέσει να σε πλακώσει". Και με αυτό δεν προσπαθώ να υποτιμήσω, ούτε στο ελάχιστο, το αποτέλεσμα αυτής, απλώς καλό θα ήταν ο θεατής που θα την επιλέξει να είναι προσγειωμένος στον πραγματικό κόσμο, να μην περιμένει να δει μια ταινία γυρισμένη σε χολιγουντιανά πλατώ και να ξέρει ότι αυτό που θα δει είναι, απλώς, ένα προσεγμένο βιογραφικό έργο.
Ως ταινία εποχής, τώρα, διαθέτει ένα άριστα δουλεμένο ιστορικό υπόβαθρο και ένα πλήθος κοστουμιών που παραπέμπουν στο 1800. Μιλά για την ελληνική ιστορία με πολύ λίγα κι απλά λόγια, επικεντρώνεται κυρίως στον χαρακτήρα του Βαρβάκη και θίγει, εμμέσως πλην σαφώς, τις προβληματικές του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, που δεν σεβάστηκε τους ήρωές του.
Γυρισμένο κατά βάση στα παλάτια της Ρωσίας, παρουσιάζει έναν πλούσιο σκηνικό διάκοσμο που θυμίζει από τη μια σκηνή βασιλικού θεάτρου κι από την άλλη ένα πίνακα χρωμάτων και χαρακτήρων που δημιουργούν μια αριστοκρατική αισθητική. Η ιστορία που παρουσιάζεται, επίσης, είναι γραμμική, χωρίς ιδιαίτερες εκπλήξεις κι ανατροπές, με πολλές αναφορές στην έννοια της ελευθερίας, της πατρίδας, αλλά και στην θάλασσα.
Η φωτογραφία, η μουσική κι οι ερμηνείες των ηθοποιών, πλαισιώνουν όμορφα το όλο σύνολο αυτής της ταινίας-πορτραίτου, δίνοντας ένα αποτέλεσμα αρκετά άνω του μετρίου, για τα ελληνικά και διεθνή δεδομένα, χωρίς να χάνει, όμως, την ελληνική του ταυτότητα. Αξιοθαύμαστος είναι, βέβαια, κι ο τρόπος που ο σκηνοθέτης, προβάλλει, θετικά, ένα πρόσωπο της Ελλάδας και των Ελλήνων της, χωρίς να πέφτει στην παγίδα του άκρατου πατριωτισμού.
Το "Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι" είναι μια αξιοσέβαστη ελληνική παραγωγή, που προτείνεται σε όσους επιθυμούν να γνωρίσουν τον Ιωάννη Βαρβάκη μέσα από μια ταινία, παρά από ένα βιβλίο ιστορίας. Προτείνεται, επίσης, σε όλους τους πιστούς ακόλουθους του Γιάννη Σμαραγδή, καθώς κι αυτή του η ταινία είναι εξίσου καλή, με τις προηγούμενές του, αν όχι καλύτερη, σε όσους αρέσουν οι καλογυρισμένες ταινίες εποχής, αλλά και σε όλους τους πιστούς του κινήματος του ρομαντισμού.

Βαθμολογία: 3/5

Τα σχετικά
Ελληνική βιογραφική ταινία εποχής, παραγωγής του 2012, σε σενάριο των Γιάννη Σμαραγδή, Παναγιώτη Πασχίδη, Jackie Pavlenko και Vladimir Valutskiy και σκηνοθεσία του Γιάννη Σμαραγδή, διάρκειας 99 λεπτών, με βασικούς πρωταγωνιστές, τους Sebastian Koch, Juan Diego Botto, Evgeniy Stychkin, Ακη Σακελλαρίου, Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου, Olga Sutulova, Catherine Deneuve, John Cleese, Λάκη Λαζόπουλο, Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου και Χριστόφορο Παπακαλιάτη.

Οι σύνδεσμοι
Imdb 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου